Komodo
Komodo | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Irudi gehiago | |||||||
177 - 192ko abenduaren 31 ← Marko Aurelio - Pertinax →
| |||||||
Bizitza | |||||||
Jaiotzako izen-deiturak | Lucius Aelius Aurelius Commodus | ||||||
Jaiotza | Lanuvium (en) , 161eko abuztuaren 31 | ||||||
Herrialdea | Antzinako Erroma | ||||||
Heriotza | Erroma, 192ko abenduaren 31 (31 urte) | ||||||
Hobiratze lekua | Sant'Angelo gaztelua | ||||||
Heriotza modua | giza hilketa: itotzea | ||||||
Hiltzailea | Narcissus (en) | ||||||
Familia | |||||||
Aita | Marko Aurelio | ||||||
Ama | Faustina Gaztea | ||||||
Ezkontidea(k) | Bruttia Crispina (en) (178 - | ||||||
Bikotekidea(k) | ikusi
| ||||||
Anai-arrebak | ikusi
| ||||||
Leinua | Antoniar leinu | ||||||
Hezkuntza | |||||||
Hizkuntzak | latina | ||||||
Jarduerak | |||||||
Jarduerak | agintaria | ||||||
Lantokia(k) | Antzinako Erroma | ||||||
Sinesmenak eta ideologia | |||||||
Erlijioa | Antzinako Erromako erlijioa | ||||||
- Artikulu hau enperadoreari buruzkoa da; uhartea gaitzat duena beste hau da: «Komodo (uhartea)»
Marko Aurelio Komodo Antonino (latinez: Marcus Aurelius Commodus Antoninus; 161eko abuztuaren 31 – 192ko abenduaren 31) erromatar enperadorea izan zen, 180tik hil zen arte. Enperadore txarrenetakotzat jotzen zaio, Bost Enperadore Onetako garaiari amaiera eman ziolako
Estreinako urteak
Komodo Marko Aurelio ospetsu eta arrakastatsuaren semea zen. Antonino izeneko bikia izan zuen, baina lau urte zituela hil zen. Arrebak, Luzilak, haren kontrako konspirazioan parte hartu zuen.
Aitak 177an izendatu zuen enperadore, eta bizirik ziraun bitartean biek izan zuten boterea. 180an, Marko Aurelio hil zenean, enperadore bakarra bilakatu zen.
Marko Aurelio bihotz onekoa eta eskuzabala bazen ere, Komodok justu kontrako ezaugarriak zituen. Erotzat jo ohi zaio Komodori, gehiegikerian bizi baitzen bizitza osoan.
Agintean
Markomaniarrekin hitzarmen kaskar bat sinatzeak hasiera eman zion agintaldiari. Germaniarren kontra gogor aritu zen boterean zegoela. Garaipen txikiak lortu arren, Senatuari garaipen-ospakizuna eskatzen zion.
Komodo ahalmen fisikoaz harro-harro zegoen. Aitaren gustu filosofikoak mesprezatzen zituen. Estatuetan Herkules bezala agertzea oso atsegin zuen, eta nonahi eraikitzen zituen. Heroiarekin parekatzeko, piztien kontra borrokatzen zuen zirkuetan. Gladiatoreen arteko lehiak ere begikoak zituenez, gladiatorez mozorrotuta behin baino gehiagotan borrokatu zuen. Eskandalugarritzat hartzen zen enperadorearen jokabide hori.
Jainkoa balitz bezala gurtzeko eskatu zuen Komodok, 300 emakumetako harena zuen bitartean. Estatuetako arazoak baztertzen zituen, laguntzaileen esku utziz. Iturri batzuek dioenez arrebarekin intzestu-harremanak ere bazituen.
190ean Erromako zati bat erre zen, eta Komodok hiri birfundatzeko aukera hartu zuen. Colonia Commodiana izena eman zion. Hilabeteek ere Komodo ohoretzeko izen berriak jaso zituzten: Lucius, Aelius, Aurelius, Commodus, Augustus, Herculeus, Romanus, Exsuperatorius, Amazonius, Invictus, Felix eta Pius. Senatuarena Komodioren Zorioneko Senatua eta armadarena Komodioren Armada izatera igaro ziren.
Heriotza
Urte bat beranduago, Nartziso borrokalariak ito zuen Komodo baino bat hartzen ari zela. Senatuak, orduan, damnatio memoriae onartu zuen eta jatorrizko izenak berreskuratu zituen.
Hala ere, Septimio Severo enperadoreak, Marko Aurelioren familiaren babesa bereganatzeko nahian, Komodoren irudi publikoa berreskuratu zuen, eta Senatua jainko izendatzera behartu zuen.
- i
- e
- a
27 BC – 235 AD
235–284
- Maximino Trax
- Gordiano I.a eta Gordiano II.a
- Pupieno eta Balbino
- Gordiano III.a
- Filipo Arabiarra eta Filipo II.a
- Dezio eta Herenio Etrusko
- Hostiliano
- Treboniano Galo eta Volusiano
- Emiliano
- Valeriano
- Galieno, Salonino eta Valeriano II.a
- Klaudio Gotiko
- Kintilo
- Aureliano
- Tazito
- Floriano
- Probo
- Karo
- Karino eta Numeriano
Galietako enperadoreak:- Postumo
- (Leliano)
- Mario
- Viktorino
- (Domiziano II.a)
- Tetriko I.a eta Tetriko II.a
284–395
- Diokeziano (inperio osoa)
- Diokeziano (ekialdea) eta Maximiano (mendebaldea)
- Diokeziano (ekialdea) eta Maximiano (mendebaldea) eta Galerio (ekialdea) eta Konstantzio Kloro (West)
- Galerio (ekialdea) eta Konstantzio Kloro (mendebaldea) eta Severo II.a (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea)
- Galerio (ekialdea) eta Severo II.a (mendebaldea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea)
- Galerio (ekialdea) eta Maxentzio (mendebaldea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea)
- Galerio (ekialdea) eta Lizinio (mendebaldea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea)
- Maxentzio (bakarrik)
- Lizinio (mendebaldea) eta Maximino Daia (ekialdea) eta Konstantino I.a Handia (bere burua aldarrikatua) eta Valerio Valente
- Lizinio (ekialdea) eta Konstantino I.a Handia (mendebaldea) eta Lizinio II.a, Konstantino II.a eta Krispo
- (Martiniano)
- Konstantino I.a Handia (inperio osoa) eta Krispo
- Konstantino II.a
- Konstante
- Magnentzio eta Dezentzio
- Konstantzio II.a eta Vetranio
- Juliano Apostata
- Joviano
- Valentiniano I.a
- Valente
- Graziano
- Valentiniano II.a
- Magno Maximo eta Flavio Viktor
- Teodosio I.a Handia
- (Flavio Eugenio)
395–480
- Honorio
- (Konstantino III.a eta Konstantzio II.a)
- Konstantzio III.a
- Joan, mendebaldeko usurpatzailea Ravenan
- Valentiniano III.a
- Petronio Maximo eta Paladio
- Avito
- Maioriano, Libio Severo, Antemio eta Olibrio
- Glizerio
- Julio Nepote (de iure)
- Romulo Augustulo (usurpatzailea)
Bizantziar Inperioa
395–1204
- Arkadio
- Teodosio II.a
- Pulkeria
- Martziano
- Leon I.a
- Leon II.a
- Zenon I.a (1. agintaldia)
- Basilisko eta Marko
- Zenon I.a (2. agintaldia)
- Anastasio I.a
- Justino I.a
- Justiniano I.a
- Justino II.a
- Tiberio II.a
- Maurizio eta Teodosio
- Fokas
- Heraklio
- Konstantino III.a
- Heraklonas
- Konstante II.a
- Konstantino IV.a eta Heraklio, Tiberio eta Justiniano II.a
- Justiniano II.a (1. agindaldia)
- Leontzio
- Tiberio III.a
- Justiniano II.a (2. agintaldia) eta Tiberio
- Filipiko
- Anastasio II.a
- Teodosio III.a
- Leon Isauriarra
- Konstantino V.a
- Artabasdo
- Leon IV.a Khazariarra
- Konstantino VI.a
- Irene
- Nizeforo I.a
- Estaurazio
- Mikel I.a Rangabe eta Teofilakto
- Leon V.a Armeniarra eta Konstantino
- Mikel II.a
- Teofilo
- Mikel III.a
- Basilio Mazedoniarra
- Leon VI.a Jakituna
- Alexandro Bizantziokoa
- Konstantino VII.a Porfirogeneta
- Erroman I.a Lakapetarra eta Kristobal, Eztebe eta Konstantino
- Erroman II.a
- Nizeforo II.a Fokas
- Joan I.a Tzimiskes
- Basilio II.a
- Konstantino VIII.a
- Zoe (1. agindaldia) eta Erroman III.a
- Zoe (1. agindaldia) eta Mikel IV.a
- Mikel V.a
- Zoe (2. agindaldia) eta Teodora
- Zoe (2. agindaldia) eta Konstantino Monomako
- Konstantino Monomako (bakarrik)
- Teodora
- Mikel VI.a
- Isaak I.a Komneno
- Konstantino X.a Dukas
- Erroman IV.a Diogenes
- Mikel VII.a Dukas eta Androniko, Konstantios eta Konstantino
- Nizeforo III.a Botaniates
- Alexio I.a Komneno
- Joan II.a Komneno eta Alexio Komneno
- Emanuel I.a Komneno
- Alexio II.a Komneno
- Androniko I.a Komneno
- Isaak II.a Angelo
- Alexio III.a Angelo
- Alexio IV.a Angelo
- Nikolas Kanabos, usurpatzailea
- Alexio V.a Dukas
1204–1261
Bizantziar Inperioa
1261–1453
- Mikel VIII.a Paleologo
- Androniko II.a Paleologo eta Mikel IX.a Paleologo
- Androniko III.a Paleologo
- Joan V.a Paleologo
- Joan VI.a Kantakuzeno eta Joan V.a Paleologo eta Mateo Kantakuzeno
- Joan V.a Paleologo
- Androniko IV.a Paleologo
- Joan VII.a Paleologo
- Androniko V.a Paleologo
- Emanuel II.a Paleologo
- Joan VIII.a Paleologo
- Konstantino XI.a Paleologo
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Komodo |
- Datuak: Q1434
- Multimedia: Commodus / Q1434