Parch prószysty ziemniaka

Bulwy ziemniaka zaatakowane przez parcha
Zobacz multimedia związane z tematem: Parch prószysty ziemniaka

Parch prószysty ziemniaka (ang. corky scab of potato, powdery scab of potato[1]) – choroba ziemniaka wywołana przez Spongospora subterranea[2] zaliczanego do pierwotniaków[3].

Występowanie

Parch prószysty ziemniaka występuje we wszystkich rejonach uprawy ziemniaka. Największe straty choroba wywołuje na glebach ciężkich, które są dodatkowo wilgotne i źle przewietrzane, szczególnie w latach chłodnych i wilgotnych[4].

Objawy

Najczęściej na bulwach, rzadziej na korzeniach, tworzą się jasne brodawki o średnicy nie przekraczającej 7 mm. Rozwój choroby powoduje, że brodawki pękają i wysypuje się z nich brunatny proszek. Resztki rozerwanej perydermy tworzą płytkie strupy. Strupy występują w postaci pojedynczych ranek lub w skupieniach[4].

Patogeneza choroby i cykl rozwojowy

Formą przetrwalnikową u Spongospora subterranea jest zarodnia przetrwalnikowa, która jest obecna na bulwach oraz na ich resztkach w glebie. Zakażenie następuje poprzez wniknięcie pojedynczych zarodników, typu zoospor do komórek skórki. Zarodniki przedostają się przez zranienia, przetchlinki oraz włośniki korzeni. W zakażonych komórkach rozwijają się plazmodia. Plazmodia dzielą się z kolei na zarodniki pływkowe (zoospory). Uszkodzenie wierzchnich tkanek ziemniaka, powoduje jego oszpecenie i ułatwia zakażenie przez inne patogeny np. powodujące zgniliznę[4].

Spongospora subterranea jest bezwzględnym pasożytem i endobiontem. Grzyb tworzy holokarpiczną plechę w postaci śluźni[4].

Zwalczanie

  • Sadzenie zdrowych kwalifikowanych bulw
  • W przypadku wystąpienia choroby przerwa w uprawie 5–6 lat[4]

Przypisy

  1. EPPO Global Database [online] [dostęp 2022-07-12] .
  2. ZbigniewZ. Borecki ZbigniewZ., MałgorzataM. Solenberg MałgorzataM. (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6 .
  3. SelimS. Kryczyński SelimS., ZbigniewZ. Weber ZbigniewZ. (red.), Fitopatologia. Choroby roślin uprawnych, t. 2, Poznań: PWRiL, 2011, ISBN 978-83-09-01077-7 .
  4. a b c d e ZbigniewZ. Borecki ZbigniewZ., Nauka o chorobach roślin, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1987, ISBN 83-09-00983-6 .
  • p
  • d
  • e
Choroby ziemniaka
nieinfekcyjne
wirusowe
wywołane przez bakterie
wywołane przez pierwotniaki
  • parch prószysty ziemniaka
wywołane przez lęgniowce i grzyby:
  • J9U: 987007531665305171
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 133642
  • GBIF: 3204343
  • identyfikator iNaturalist: 384371
  • ITIS: 181449
  • NCBI: 70186